30 september, Acquapendente

Om 6 uur verlaat ik de ostello. Het is nog donker. Ik heb mijn hoofdlamp nodig om het hobbelige pad te belichten. Maar om 6h30 is het al licht genoeg om de weg te zien. De ochtendnevels zijn mooi. Om 8h30 vind ik een bar met koffie, croissant en WiFi.

Geen geknal vandaag. Wellicht is het jachtseizoen per vandaag gesloten. Wel veel tractors op rupsbanden, die met ratelend geluid de zware grond bewerken.

Ik ben al om 13h30 in Proceno. Daarom besluit ik door te lopen naar het volgende dorp Acqapendente. Daar kom ik om 15h30 aan en tref daar Theo uit Den Haag voor een dichte deur. Ik wil net gaan bellen (Theo heeft zijn telefoon ergens laten liggen) en daar komt een mevrouw met de sleutel aanlopen. Hoe ze het weten? Zelfde recept. Het is onderdeel van een kerk, met eigen entree, proper en eenvoudig, met Italiaanse doorzakbedden.

29 september, Radicofani

Vandaag 33 km lopen, het langste traject van de hele tocht. Dus nog vroeger op. Om 6 uur op pad. Toch is er al een barretje open en worden net de croissants binnengebracht. Mmm.

Ik loop door een gehucht met thermaal bronwater. Er hangt damp boven het water. Het is een mooie plek.

De weg is nogal stoffig en saai. Vaak langs grind- en asfaltwegen.

Ik loop door beschermd natuurgebied. Dat geldt blijkbaar niet voor fazanten. Het wemeldt van de jagers. Ik tel  deze  ochtend 80 schoten. Zelf maak ik 3 fazanten aan het schrikken. Was niet nodig. Uit mijn 2 stokken komt geen hagel.

Het geplande lunchcafe is op slot. Vakantie. Ik breek de noodvoorraad koekjes aan en geef de spieren een beetje rust.

Om 16h45 bereik ik de bestemming van vandaag. Op het plein voor de kerk vraagt iemand of ik pelligrini ben. Hij heeft de sleutel van het ostello. Binnen ontmoet ik Theo uit Den Haag. Hij is bezig een blaar te behandelen. We hebben een fijne avond samen.

28 september, San Quiricio d'Orcia

Om 6h15 op pad. Het is nog donker. De dageraad begint een kwartier later. Veruit de mooiste tijd van de dag. Het heuvellandschap en de ochtend nevels worden belicht door de nog rood-gele zon. De velden zitten vol spinnenwebben. De spinnen wachten roerloos op de eerste vlieg die zich vergist. Cipressen en parasol-dennen markeren de wegen.

Ik loop langs een wijnhuis dat een pelgrims-break aanbiedt: wijn, sandwich en water. Om 9h40 zit ik aan mijn eerste wijn. Mmmm.

Ik lunch op een rustig terrasje naast een kerk. Ik hoor ratelend geknal aankomen. Motorfietsen. Ik kijk op mijn horloge. Dan snap ik het. Het is zondag. Motordag. Knallend genieten zij van het serene Toscaanse Landschap. 

Om 14h30 arriveer ik op mijn bestemming. De slaapplaats acher de kerk gaat pas om 16h30 open. De bar biedt uitkomst. Ze hebben bier. 

27 september, Ponte d'Arbia

Vandaag loop ik weer alleen. 28 km. Herman was weer een fijne reisgenoot. Veel hoeven we niet meer tegen elkaar te zeggen bij het afscheid. Volgend jaar komt hij met de boot naar Europa. En neemt France mee!

Nog lang kan je de skyline van Siena blijven zien. De route voert langs een niet erg spannend landbouwgebied met omgeploegde akkers. Ik vind na een paar uur wandelen een barretje met heerlijke koffie en croissant. Het wordt heet en mijn rug doet pijn. Ik besluit daarom flink door te lopen. Om 15h30 ben ik bij mijn nieuwe slaapplaats. De buurvrouw laat zien hoe je binnen moet komen. Gewoon onder de mat kijken. Daar ligt de sleutel. Ik tref er een Hollandse mevrouw Anneke. Zij wandelt een klein stukje Via Francigena met behulp van een wrakkig Italiaans gidsje. Ze heeft ook een goede wandelkaart, maar blijkt geen kaart te kunnen lezen. Ook je oriënteren op de zon heeft ze niet geleerd. Een typische alpha. Dus volgt ze de VF-routebordjes. Helaas heeft een de route concurrentie gekregen van gele pijlen en gele pelgrim-logo's, die soms een andere weg aanduiden. Het is wel verwarrend. Ik houd mij maar aan de rood-witte aanduidingen. Tot nog toe gaat dat goed.

26 september, Siena

Rustdag. We gaan Siena bekijken. Eerst naar het Piazza del Campo naar het stadhuis. We beklimmen de 80 m hoge toren met groots uitzicht en schrikken al onverwacht de bel van 10h30 slaat. We bezoeken het stadsmuseum met rondom schitterende muur- en plafond-schilderingen. We slenteren naar de Duoma en vergapen ons aan al die prachtige vloermozaieken. We bezoeken nog een paar kerken. Maar na de Duoma zijn dat slappe aftreksels. We drinken ons gebruikelijke middag-biertje. Herman koopt een buskaartje voor Rome. En verder doen we hoofdzakelijk niets. Precies zoals de bedoeling is van een rustdag.

's Avonds komen we in een volksfeest terecht.Verschillende Toscaanse groepen houden in de zomer paardenren wedstrijden tegen elkaar. Op 26 september vieren ze de overwinning, gekleed in kostuums uit de jaren 30. Iedereen (jong en oud) was op straat en vermaakte zich met eten drinken en straattoneel. 

25 september, Siena

Vandaag 25 km naar Siena. In het geheel ommuurde dorpje Moneriggioni zijn de bars en de winkels nog gesloten. Het 4 sterren hotel dat wel open is serveert alleen haar gasten. Morsige pelligrini horen daar beslist niet bij. We lunchen met de laatste koekjes. Om 2 uur lopen we Siena binnen en leggen aan bij de eerste bar. Ze hebben pizza-punten. Mmmmmmm.

Herfst
Het is herfst. Het land bereidt zich voor op de winter. Het land is geploegd. Ronde balen hooi en stro liggen klaar om opgehaald te worden. De meeste druiven zijn geoogst. Bramenstruiken hebben geen bramen meer. Herfstbloemen versieren het pad. De eerst bladeren liggen op de weg. Een eenzame jager stuint door het landschap, op zoek naar de laatste fazant. Ik zou mij als fazant gewoon gedijst houden als ik zo'n groen mannetje met een uitstekende stok op zijn rug zag lopen. Veel zien en horen ze toch niet. Alleen die hond die hij altijd bij zich heeft. Die kan wel eens roet in het eten gooien. Veel wild is er niet meer. De natuur is stil. Het enige geluid dat je hoort komt van mensen, hun machines en natuurlijk hun honden.

Italiaanse bedden
We worden begeleid naar onze pelgrimskamer. Er staan 3 stapelbedden. Ze zien er mooi uit. Herman gaat als eerste op een bed zitten. Het bed zakt vervaarlijk door. Geen probleem . Als je gaat liggen heb je er geen last van. Dirk kan de slaap niet vatten. Hij ligt graag op zijn buik. Maar dan wordt de rug hol. Dat doet pijn. Dirk sleurt de matras op de grond. Hij slaapt heerlijk in.

24 september, Abbadia Isola

Vandaag 27 km gelopen. Daartoe gingen we al om 6 uur weg. Het was minder mooi dan gisteren. Veel bos en kale akkers. Het pad volgt vaak een oude Romeinse weg, te herkennen aan gladde straatkeien en de grote stenen bij het oversteken van een riviertje. We passeren druivenplukkers. Het is volop oogsttijd.

We slapen weer in een ostello.
We liepen deels gelijk op met een jongeman uit Hulst, die vandaag was begonnen met lopen. Hij had geen pelgrimspas en werd terstond geweigerd bij het ostello. Hij moest verder naar het volgende dorp 5 km verderop. Over gastvrijheid gesproken!

Eenmaal binnen worden we door Sandro en Morissette met een heerlijke maaltijd gastvrij verzorgd.

23 september, San Gimignano

Vandaag een korte dag (14,5 km). We zien San Gimignano al in de verte op een berg liggen. Om 12 uur lopen we de oude stad in en vinden het klooster waar we gaan overnachten. Herman en de vriendelijke non die ons ontvangt spreken beiden Frans. Dus dat is geregeld.

San Gimignato is een van de steden waar de edelen in de 16e eeuw een wedstrijdje torens bouwen hielden. De torens waren vierkant en zonder versiering. Ze hadden dan ook geen andere functie dan wie de hoogste kon bouwen. Ooit stonden er wel 20. Nu zijn er nog 7 over. Het maakt de stad wel bijzonder. 

Onderweg lopen we langs een wijnboer. De most wordt onder hoge druk uit de druiven uitgeperst. Het restant ligt in hopen op de grond.

Routine
De tocht heeft ook een zekere routine (maar geen sleur). 5h30 wekker, opstaan, ontbijten, 6h30 op weg (het is dan net aan het schemeren) , 7 uur koffie en croissant in het eerste dorp (de bars zijn hier al om 7 uur open). 9h30 rustpauze. 12 uur lunch, 14h30 rustpauze, 16h30 inchecken, douchen en kleren wassen, 17 uur bier drinken en nagenieten van de wandeling, 18 uur blog bijwerken, emails en WhatsApp checken, 19h30 diner, 21 uur naar bed.

22 september, Chianni

De weg gaat langs kleine weggetjes door mooi Toscaans coulise Landschap, waar veel land in cultuur is gebracht. Alleen landbouw (druiven, olijven, granen, etc.), geen vee. Ook veel omgeploegde aarde. 

Onderweg lopen we langs een wit kastje met een rood kruis er op. Er zit verband en medicijnen in. Wat een liefderijke zorg voor pelgrimganger. 

We worden na 25 km lopen gastvrij ontvangen  in een ostello. We lopen nu gelijk op met nog 6 pelgrimgangers. Overdag ieder zijn eigen tempo, 's avonds in hetzelfde onderkomen 

Rugzakken 

De rugzak behoort comfortabel te dragen en te beschermen tegen de elementen.

Dirk optimaliseerde zijn nieuwe rugzak op minimaal gewicht. Alle banden waren dun en smal, ook de schouderbanden. Zijn twee sleutelbenen lijden dagelijks van deze keuze.

Herman's rugzak is niet waterdicht. Geen een rugzak is waterdicht. Dat komt van al die naden en ritsen. Daarom hebben alle rugzakken een aparte regenhoes. Maar ook daar kan de regen soms naar binnen, via het onbeschermde rugdeel. Herman had daar iets op gevonden. Hij had een vliegtuig-beschermhoes bij zich en de zijn spullen daar in en dan het geheel in de rugzak. Helaas zat in de vliegtuig-beschermhoes ook een naad. 

21 september, San Miniato Basso

Herman is vandaag jarig. 68 jaar. Ik ga hem op een lekkere maaltijd trakteren. Hij mag de wijn uitzoeken. Herman zoekt altijd de wijn uit: "Goede wijn komt uit een fles. Uit een karaf komt uitsluitend afwaswater." Herman kan het weten. Hij is wijnexpert. Na jarenlang experimenteren met zelf gemaakte wijn heeft hij zich gewonnen gegeven. Hij KOOPT alleen nog maar wijn. Per fles uiteraard.

We lopen langs een mooi bospad , omzoomd door paarse hei en donkergroene naaldstruiken.

Dirk heeft last van zijn rug. Bij het gaan lopen moet telkens even op gang komen.

20 september, Altopascio

Om 8 uur nemen we afscheid van Harmen en Diana en lopen wij (Herman en Dirk) via smalle straatjes de middeleeuwse oud stad uit. Het Toscaanse landschap is hier vlak en nogal industrieel, eigenlijk meer geschikt om doorheen te fietsen dan te lopen. De dorpjes zijn wel mooi.

Sommige gebouwen zijn oude droogschuren. Je ziet het aan de bijzondere bakstenen waar de lucht doorheen kan waaien.

In Italië is de berm van iedereen. Dus als je wat afval over hebt is de berm een prima plek.

Herman heeft een dubbel focus bril. Normaal heeft hij daar geen last van. Maar bij het eten zit de irritante overgang tussen de twee lensdelen danig in de weg. Aan tafel ligt de bril altijd op de tafel. Hij vergeet hem nooit.

In een tuin komt een man met een ketting zaag aanlopen. Hij gaat het snoeihout klein maken. De motor loeit vervaarlijk. Hij zet de zaag op de stam. Binnen enkele seconden houdt de motor het voor gezien. De zaag is bot. De zaagsnede is niet meer dan een kras. De man geeft niet op. De motor begint opnieuw te loeien.

19 september, Lucca

Vandaag de laatste wandeldag voor Harmen en Diana. Dus vanavond krijgen zij hun capains dinner.

Vol goede moet verlaten we de gastvrije pelgrimsherberg. De lucht is grijs. Maar het is droog. Onderweg naar Lucca gaat het steeds harder knetteren en wordt de lucht steeds donkerder. Een half uur lopen voor Lucca valt de hemel naar beneden. Alhoewel de meeste regen er naast valt soppen we na korte tijd in in onze schoenen. In de jeugdherberg aangekomen gaan we allereerst op zoek naar oude kranten om de schoenen te drogen. En nu zitten we in een wasserette om onze natte kleren en sokken te drogen. Straks gaan we de stad verkennen.

Herman gaat verder op sandalen lopen. Hij doet zijn hoge schoenen in de verkoop Harmen heeft dezelfde schoenmaat. Dus Harmen is de beoogde klant en wordt verleidt met DROGE vrijwel nieuwe schoenen. De uitslag is vooralsnog onbeslist.

Lucca heeft een nog een geheel ommuurde oude stad vol met smalle middeleeuwse straatjes. Verdwalen is geen enkel probleem. Toeristen hebben het ook ontdekt. Dus is elk 2e huis is winkel, bar of restaurant.

Uit een kerk komt klassiek geluid. Nieuwsgierig lopen we naar binnen. Een orkest zit te zwoegen op Mendelsohn. Morgenavond is de uitvoering. Het is nog hard werken.

18 september, Valpromaro

We sliepen weer bij de nonnen. Dit keer in een apart huisje, met nog twee andere pelgrims op weg naar Rome.

We ontbijten op de trap van het klooster. "Diana, wat wil je eten en drinken?" "Ja espresso." Op de trap is geen espresso. Bij Diana beslaat het ontbijt uitsluitend uit espresso. Bij Harmen duurt wakker worden circa 1 uur. Hij slobbert wat yoghurt en doet er verder het zwijgen toe. Herman en Dirk zijn weer te vroeg opgestaan en al helemaal wakker. Het ontbijt smaakt hen prima.

Pietrasanta is een mooie niet al te drukke stad met mooie pleinen. Marmer is hier HET bouwmateriaal. Dus zelfs de stoepranden zijn van marmer.

Herman is trots op zijn nieuwe wandelsandalen. Bij de blaarteen heeft hij een stukje sandaal weggesneden. De teen is nu geheel vrij.

Diana verdiept zich elk vrij momentje in een papiertje met onbegrijpelijke formules. Ze moet vlak na terugkomst tentamen doen.

We vinden een pelgrimsherberg in Valpromaro. Dit is het dorpje waar we niks dachten te vinden. Dus toch.

17 september, Pietrasanta

Om 7 uur vertrekken we uit het rustige bergdorpje Biassa om een uur later te eindigen bij het station van de industrie stad La Specia. Een laatste koffie bij een bar en dan neemt Renée afscheid. Zij treint terug naar Genova. Dirk, Herman, Harmen en Diana treinen verder naar Forte dei Marmi om van daaruit weer verder te lopen naar Pietrasanta. We zitten midden in de marmerindustrie. De Via Francigena is goed gemarkeerd.

Herman heeft veel pijn aan zijn open blaar. De compete werkt maar matig. We zoeken naar een oplossing (sandalen kopen, een deel met trein of bus afleggen). We weten het nog niet. In elk geval is voor hem de lol er even af.

Iedereen houdt hier 's middags siësta, dus is alles 's middags op slot. Omstreeks 5 uur begint het leven weer op gang te komen.

Harmen heeft een goede smaak. Bij een koffiebar bestellen Herman en ik standaard een croissant. Harmen gaat in de vitrine kijken en komt met notentaart naar buiten. Wij kijken jaloers naar het lekkers op Harmens bord.

16 september, Biassa

Het is 6h15. Herman en ik staan voor de nog dichte deur van de Ostello in Manerola. Maar we hebben pas om 6h30 afgesproken. Precies om 6h30 doet Renée de deur open. Vandaag gaan we naar Biassa. Ook daar hebben we nog niks besproken. Dus dat wordt weer griezelen.

Herman gaat het eerste stuk met de trein. Eigenlijk houdt Herman niet van steil klimmen en dalen. Na vandaag wordt het beter. Dan komen we in Toscane. Wel heuvels maar niet zo steil.

We lopen naar het 5e en laatste dorp van de Cinque Terre. Berg op berg af. Onderweg worden de druiven geoogst. Die mannen lopen elke dag berg op berg af. Maar ze gebruiken ook een klein monorailtje. Het treintje bestaat uit een locomotiefje en 2 wagentjes voor de druivenkratten. Herman is er nog niet als we bij het station aankomen. Lopen gaat soms sneller dan de trein.

We eindigen in Biassa. Morgen nemen we afscheid van Renée.

15 september, Manarola

Vandaag naar 3 Cinque Terre dorpjes gelopen. Hier in Cinque Terre moet je je door de toeristen heen worstelen. Maar het gebied is ook erg mooi. Na een dorpje klim je tussen de wijngaarden door naar 300 m hoogte, om snel daarna weer af te dalen naar het volgende dorp. Dus veel trappen lopen.

Dirk is bij het afdalen geen held. Heel voorzichtig schuifelt hij met muizen stapjes de berg af, bang om niet uit te glijden. Het moet aan de schoenen liggen, die waren tenslotte ook al niet waterdicht en de naden gingen stuk.

We hadden in Manarola niks gereserveerd. Renée was doodsbang dat buiten zou moeten slapen. Maar ze heeft zich groot gehouden. De ontlading kwam  toen we toch voor allemaal een slaapplaats hadden geregeld.